Spierstijfheid is meestal een signaal dat je te veel hebt gevraagd van jouw spieren. Stijve spieren zijn hard, pijnlijk, krachteloos en gevoelig aan druk. Dat kan vervelend zijn maar het gaat meestal vanzelf over na enkele uren of dagen (relatieve) rust. 

Heel soms kan spierstijfheid een symptoom zijn van een andere aandoening, bijvoorbeeld als de spierstijfheid optreedt nadat je gerust hebt, als ze plots optreedt zonder duidelijke aanleiding of gepaard gaat met andere klachten zoals koorts. 

Hoe ontstaat spierstijfheid?

• Meestal is spierstijfheid het gevolg van eenlangdurige of overdreven intensieve belasting.

• Ook wanneer je gespannen bent of langdurig in eenzelfde houding zit of werkt, kan je stijve spieren krijgen. 
• Bij het ouder worden of bij een passieve levensstijl kan je soms last hebben van stijve spieren. Dan heb je vaker ’s morgens last en verdwijnt het stramme gevoel door te bewegen.

Hoe kan je spierstijfheid voorkomen?

Meestal ontstaat spierstijfheid en -pijn door plotse ongetrainde arbeid, overbelasting en/of onvoldoende opwarming van de spieren. 
Zo kan je spierstijfheid voorkomen.

• Bouw de inspanning rustig op. Wanneer je opnieuw begint te sporten na een lange periode van rust, moet je langzaam terug opbouwen. Elke week mag je inspanning maximum tien procent zwaarder of langer zijn dan de vorige. Dit is het veiligst en meest efficiënt voor je lichaam. Dat geldt niet alleen voor sport, maar bijvoorbeeld ook wanneer je na de winter opnieuw aan de slag gaat in de tuin. 
• Start op beginnersniveau als je verandert van sport. Je spieren moeten namelijk wennen aan de nieuwe belasting. 
• Doe een opwarming aan een laag tempo gedurende twintig minuten voor elke intensieve inspanning. Rustige, herhaalde bewegingen, zoals joggen, huppelen en je gewrichten loswerken zijn hiervoor geschikt. Bol vijf minuten rustig uit na een intensieve inspanning. Jog, fiets en doe enkele rustige stretchoefeningen. 

Wanneer je last hebt van stijve spieren omdat je te veel stilzit of te lang een bepaalde houding moet aannemen, is de enige remedie regelmatig te bewegen.  

Wat kan je doen als je stijve spieren hebt?

Spierstijfheid door overmatige belasting
Geef spierstijfheid een tot drie dagen de tijd en probeer ondertussen de pijn zo goed mogelijk te verlichten.

• Geef jouw spieren wat rust. Je hoeft niet plat te liggen maar vermijd elke intensieve inspanning. Je mag wel rustig bewegen. Een halfuurtje rustig wandelen, zwemmen of fietsen is ideaal. De herhaalde, rustige bewegingen aan een laag tempo verhogen de doorbloeding in je spieren. Dit heet actieve recuperatie en is te vergelijken met een opwarming. 
• Massage – Een massage van het stijve lichaamsdeel kan ook de doorbloeding stimuleren en zo het genezingsproces bevorderen.
• Stretchoefeningen kunnen ook tijdelijk pijnverlichting geven. 
• Een warm bad, massage of ijs leggen, kan ook deugd doen. Het is niet bewezen dat je spierstijfheid daarmee verdwijnt maar je mag het zeker uitproberen. 
• Er bestaan gels of zalven tegen spierpijn. Deze kunnen soms tijdelijk de klachten verlichten, maar versnellen het herstelproces van de spieren niet.
• Eventueel kan je een pijnstiller nemen (bijv. paracetamol). Ontstekingsremmerszijn af te raden: ze hebben geen effect op de klachten en kunnen heel wat nevenwerkingen hebben.